Rok 2015 jest dla Kęt i okolicy rokiem wyjątkowym. Przypada w nim bowiem 100 rocznica pobytu I Brygady Legionów w mieście. W Muzeum im. Aleksandra Kłosińskiego w Kętach tegoroczne obchody Narodowego Święta Niepodległości zorganizowano właśnie w tej tematyce. Była to również wspaniała okazja na podsumowanie realizowanego w 2015 r. projektu „Tu narodziło wojsko polskie. Pobyt I Brygady Legionów w Kętach i okolicy w 1915 r.” Projekt był częścią Małopolskiego Programu Obchodów „100 – lecie I wojny światowej”, a jego koordynatorem był Małopolski Instytut Kultury.
Goście, którzy przybyli tego dnia do kęckiego muzeum, mieli możliwość bezpłatnego zwiedzania ekspozycji stałej. O godz. 14.30 w sali wystaw czasowych na piętrze, rozpoczęło się spotkanie zatytułowane „Tu narodziło się wojsko polskie”. Spotkanie było poświęcone tematyce I wojny światowej oraz pobytowi I Brygady Legionów Polskich w Kętach oraz okolicznych wioskach. Jednostka dowodzona przez Komendanta Józefa Piłsudskiego stała na leżach zimowych w Kętach przez pięć tygodni od 24 stycznia do końca lutego 1915 roku.
Spotkanie rozpoczęło się od wykładu dr Andrzeja Małysy zatytułowanego „Wojna, która przywróciła nam wolność”. Prelegent przedstawił tematykę I wojny światowej oraz okoliczności, w których Polska odzyskała niepodległość w 1918 roku. Zgromadzeni mogli poznać zarys działań wojennych toczonych na frontach tzw. wielkiej wojny, a następnie działania militarne i dyplomatyczne Polaków w czasie I wojny światowej, które przyniosły nam wolność w listopadzie 1918 roku.
Dalsza część spotkania była poświęcona wspomnieniom i relacjom świadków pobytu brygady. Wszystko to osadzone w ciekawym i multimedialnym pokazie zdjęć oraz fragmentu filmu „Sztandar wolności” z 1935 r., z wyraźnym zaznaczeniem na szlaku I Brygady właśnie Kęt. Wśród różnorodnych w stylu i charakterze wspomnień, znalazły się fragmenty dzienników i pamiętników żołnierzy I Brygady Legionów Polskich stacjonujących w Kętach, Wilamowicach, Czańcu, Bulowicach oraz Kozach. Zostały przytoczone wspomnienia m. in.: Tadeusza Kasprzyckiego, Wacława Sochy Lipińskiego, Felicjana Sławoj Składkowskiego, Wincentego Solka oraz Józefa Herzoga. Przedstawiono także relację pochodzącą z Kroniki klasztoru Sióstr Zmartwychwstanek w Kętach. Relacja mówiła o otwarciu w budynkach klasztornych szpitala Czerwonego Krzyża, gdzie w 1915 roku poddawano leczeniu żołnierzy Józefa Piłsudskiego. Odczytywaniu fragmentów wspomnień legionistów, towarzyszył fachowy komentarz historyczny ze strony Dyrektor Muzeum dr Marty Tylzy – Janosz.
Goście mogli też obejrzeć wystawę fotografii, wykonanych, w ramach projektu, przez uczniów z Kółka Regionalnego przy Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Witkowicach. Prezentowała ona miejsca znajdujące się w Kętach, związane z postojem w miasteczku nad Sołą polskich legionistów.
Podczas spotkania odbyła się również prezentacja darmowego folderu zatytułowanego„Tu narodziło się wojsko polskie. Pobyt I Brygady Legionów w Kętach i okolicy w 1915 r.”. Ta barwna publikacja zawierała materiały przygotowane przez pracowników muzeum na okoliczność wystawy „Stoimy tu na odpoczynku” dotyczące przedwojennych Kęt oraz pobytu legionistów w Kętach i okolicy, uzupełnione o nowe ustalania badawcze. Koszt jego wydruku został sfinansowany ze środków Województwa Małopolskiego właśnie w ramach projektu.
Spotkanie w kęckim muzeum cieszyło się dużym zainteresowaniem o czym świadczy wysoka frekwencja, wynosząca ponad 70 osób.
Andrzej Małysa, Muzeum w Kętach
