Muzeum im. Aleksandra Kłosińskiego w Kętach zorganizowało wystawę czasową „Stoimy tu na odpoczynku” I Brygada Legionów w Kętach. Wystawa ma związek z jubileuszem przybycia do Kęt legionistów Józefa Piłsudskiego w styczniu 1915 roku. Wydarzenie to było czymś niezwykle nobilitującym dla tego galicyjskiego miasteczka oraz jego mieszkańców.
29 stycznia 1915 roku komendant I Brygady Legionów Polskich, przebywający w Kętach, sporządził list adresowany do swojej przyszłej żony Aleksandry Szczerbińskiej. Korespondencja Piłsudskiego zaczyna się od słów: „Stoimy tu na odpoczynku”, stąd właśnie zaczerpnięty został tytuł wystawy.
Kęcka wystawa została podzielona na dwie części. W pierwszej części ekspozycji ukazano historię położonego nad Sołą miasteczka w czasie I wojny światowej, poruszono zagadnienia dotyczące funkcjonowania władz miejskich. Na podstawie badań naukowych, prowadzonych specjalnie na potrzeby wystawy, udało się dokładnie odtworzyć strukturę demograficzną miasteczka na początku XX wieku. Odpowiednie plakaty tematyczne prezentują liczbę mieszkańców Kęt na początku I wojny światowej. Cenne informacje zawarte w lokalnych księgach metrykalnych pozwoliły zobrazować dokładną liczbę urodzeń, zgonów, ślubów oraz przyrost naturalny w ciągu czterech lat Wielkiej Wojny. W pierwszej części ekspozycji zaprezentowano także funkcjonujące wówczas instytucje społeczne, oświatowe, religijne oraz ekonomiczne.
Druga część wystawy dotyczy bezpośrednio wątku związanego z przybyciem do Kęt I Brygady Legionów Polskich. Oddziały dowodzone przez brygadiera Józefa Piłsudskiego przybyły do miasteczka w godzinach popołudniowych 24 stycznia 1915 roku i stacjonowały tam przez ponad pięć tygodni, aż do końca lutego 1915 roku. Na stosownych plakatach przedstawiono historię i szlak bojowy I Brygady Legionów przed pojawieniem się w Kętach. Kolejne plansze prezentują szczegółowe rozmieszczenie oddziałów legionowych w miasteczku oraz okolicznych miejscowościach: Czańcu, Kobiernicach, Bujakowie, Kozach, Wilamowicach oraz Osieku. Przedstawiono także wątki dotyczące życia codziennego kwaterujących w okolicach legionistów. W drugiej części wystawy znajdują się także zaaranżowane fragmenty: okopów z okresu I wojny światowej oraz punktu sanitarnego ze szpitala Czerwonego Krzyża, mieszczącego się w klasztorze Sióstr Zmartwychwstanek w Kętach.
Oprócz plakatów tematycznych na wystawie można zobaczyć wiele unikatowych eksponatów, pochodzących z kolekcji muzeum w Kętach, Muzeum 4. Pułku Strzelców Podhalańskich w Cieszynie oraz przekazanych przez prywatnych depozytariuszy, między innymi fotografie żołnierzy I Brygady Legionów Polskich wykonane w trakcie pobytu w Kętach w 1915 roku. Inną grupą prezentowanych eksponatów są militaria pochodzące z okresu I wojny światowej: bagnety, broń strzelecka, temblaki, przedmioty osobiste żołnierzy czy odznaczenia wojskowe. Jednym z najcenniejszych przedmiotów, które można tu zobaczyć jest kęcka tablica legionowa, wykonana w krakowskiej pracowni Józefa Stręka w 1916 roku. Została ona zamówiona przez miasto Kęty w celu pozyskania funduszy dla wdów i sierot po poległych na froncie legionistach.
Zapraszamy wszystkich chętnych do obejrzenia wystawy w godzinach otwarcia muzeum. Wystawa trwa od 25 stycznia do 8 marca 2015 roku. Zwiedzanie jest bezpłatne, w przypadku grup zorganizowanych koszt wynajęcia przewodnika wynosi 15 zł.
Wernisaż wystawy; fot. A. Christ
Wernisaż wystawy; fot. A. Christ
dr Andrzej Małysa,
Muzeum im. Aleksandra Kłosińskiego w Kętach
organizator: Muzeum im. Aleksandra Kłosińskiego w Kętach
kiedy: 25 January - 8 March